در سال ۲۰۰۷، سازمان جهانی یونسکو پیتزا را بهعنوان میراث فرهنگی ناملموس به ثبت رساند و تاریخ ۹ فوریه را به نام «روز جهانی پیتزا» نامگذاری کرد. میراث فرهنگی ناملموس شامل سنتها، مهارتها و آیینهایی است که از نسلی به نسل دیگر منتقل میشوند و نقشی اساسی در حفظ هویت فرهنگی جوامع ایفا میکنند. پیتزا، با پیشینهای چندصدساله، نهتنها یک غذای محبوب بلکه بخشی از تاریخ و فرهنگ کشورهای مختلف بهویژه ایتالیا محسوب میشود. این نامگذاری، تأییدی بر تأثیر گسترده پیتزا بر سبک زندگی مردم در سراسر جهان است؛ از خیابانهای ناپل تا فودکورتهای مدرن، این دایرهی خوشطعم همواره نمادی از اشتراک و لذت غذایی بوده است.
دایرهای از خوشبختی که تاریخ را بلعید!
اگر تصور میکنید پیتزا یک غذای مدرن و زاده فستفودهای امروزی است، سخت در اشتباهید! این خوراک محبوب سفری طولانی از گذشته تا امروز را طی کرده است. ردپای آن را میتوان در تمدنهای باستانی مانند مصر، یونان و روم پیدا کرد؛ جایی که مردم نانهای مسطح را با روغن زیتون، پنیر و سبزیجات طعمدار میکردند و در تنورهای سنگی میپختند. اما آنچه که امروزه به نام پیتزا میشناسیم، در ناپولی ایتالیا متولد شد. در قرن هجدهم، نانوایان ناپلی نانهای گرد را با گوجهفرنگی تازه، موزارلا و ریحان ترکیب کردند و پیتزای مارگاریتا را به افتخار ملکه مارگاریتا خلق کردند؛ ترکیبی که به نمادی از هویت آشپزی ایتالیایی بدل شد.
ورود پیتزا به ایالات متحده در اوایل قرن بیستم، تحولی بزرگ در سرنوشت این غذا ایجاد کرد. مهاجران ایتالیایی که در نیویورک و شیکاگو مستقر شده بودند، نخستین پیتزافروشیها را افتتاح کردند. اما پیتزا خیلی زود از محلههای مهاجرنشین فراتر رفت و به یک غذای فراگیر تبدیل شد. پس از جنگ جهانی دوم، سربازان آمریکایی که در ایتالیا طعم پیتزا را چشیده بودند، آن را با خود به کشورشان بردند و به محبوبیتش دامن زدند. از آن زمان تاکنون، سبکهای مختلفی از پیتزا شکل گرفتهاند؛ از پیتزای ضخیم و پنیری شیکاگویی گرفته تا نسخه نازک و ترد نیویورکی و حتی ترکیبهای خلاقانهای مانند پیتزای هاوایی که همچنان محل اختلاف میان عاشقان پیتزا است.
غذای آسمانی یا اختراع بشر؟
شاید تعجب کنید اگر بدانید که در سال ۲۰۰۱، پیتزا حتی از جو زمین هم فراتر رفت! در اقدامی جالب، یک شرکت روسی، نخستین پیتزای فضایی را به ایستگاه فضایی بینالمللی ارسال کرد و فضانوردان آن را در شرایط بیوزنی میل کردند. هرچند که پنیر کشدار در فضا همان جلوهی زمینی را نداشت، اما این اتفاق نشان داد که عشق به پیتزا، حد و مرزی نمیشناسد.
درست است که ایتالیا خاستگاه پیتزا است، اما آمریکا بزرگترین مصرفکنندهی آن در جهان محسوب میشود. طبق آمارها، سالانه بیش از ۳ میلیارد پیتزا در این کشور خورده میشود؛ یعنی بهطور میانگین ۳۵۰ تکه پیتزا در هر ثانیه! نیویورکیها تعصب خاصی روی پیتزای خود دارند و حتی یک قانون نانوشته در این شهر میگوید که پیتزا باید با دست خورده شود، نه با چنگال!
اما جالبتر از مصرف، خود طعمهای عجیب و غریب پیتزا در نقاط مختلف جهان است. اگر فکر میکنید پیتزا فقط باید ترکیبی از سس گوجه، پنیر و گوشت باشد، بهتر است سری به ژاپن بزنید، جایی که پیتزای با جوهر ماهی مرکب طرفداران خاص خودش را دارد. در سوئد، پیتزای "Banana Curry" با موز و کاری محبوب است و در برزیل، پیتزای شکلاتی بهعنوان یک دسر لذیذ شناخته میشود.
با این حال، هیچ چیز به اندازه چالش «گرانترین پیتزا» در دنیا عجیب نیست. در سال ۲۰۱۷، یک پیتزا در نیویورک با نام لوئیز XIII به قیمت ۱۲ هزار دلار به فروش رسید! این شاهکار آشپزی، شامل مواد لاکچری مانند خاویار، خرچنگ نروژی، پنیر بوفالو و حتی دانههای طلای خوراکی بود. البته برای لذت بردن از یک پیتزای خوشمزه نیازی به هزینههای نجومی نیست؛ شما میتوانید با استفاده از سرویس روبی فود (کلیک کنید)، هر کجا که هستید به بهترین رستورانها دسترسی پیدا کنید و یک پیتزای خوشمزه و به صرفه را تجربه کنید.
چه آن را ساده دوست داشته باشید، چه با طعمهای عجیب امتحان کنید، پیتزا چیزی بیش از یک غذا است؛ یک تجربه جهانی، یک نوستالژی مشترک، و یک یادآور ساده از اینکه گاهی خوشبختی در یک تکه پیتزای داغ خلاصه میشود.